1.Ατομική ψυχοθεραπεία
Η ατομική ψυχοθεραπεία παρέχεται σε ενήλικες και εφήβους. Κατά την διάρκεια της πρώτης συνεδρίας γίνεται διερεύνηση του αιτήματος, λαμβάνεται το ιστορικό και συζητιέται το θεραπευτικό συμβόλαιο. Το αίτημα μπορεί να αφορά κάποια πιθανή δυσκολία του ατόμου στο παρόν που επηρεάζει την ποιότητα της ζωής του. Μπορεί επίσης, το αίτημα να αφορά την αυτογνωσία και την προσωπική ανάπτυξη. Κατά την πρώτη συνεδρία, τίθενται τα όρια και οι προϋποθέσεις της θεραπευτικής σχέσης. Η σχέση μεταξύ θεραπεύτριας και θεραπεύομενης(ου) είναι ισότιμη και βασίζεται στον συνεργατικό εμπειρισμό. Η(Ο) θεραπεύομενη(ος) δηλαδή είναι ενήμερη(ος) για τα στάδια της θεραπείας και η εξέλιξη της θεραπείας και τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν επιλέγονται με βάση τη σύμφωνη γνώμη της(ου).
Η προσέγγιση που ακολουθείται είναι η Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT) με εργαλεία και τεχνικές από τη Θεραπεία Αποδοχής και Δέσμευσης (ACT) και την Ενσυνειδητότητα (Mindfulness). Βασική αρχή της Γνωσιακής είναι ότι δεν είναι τα γεγονότα αυτά καθεαυτά που μας επηρεάζουν αλλά οι σκέψεις και οι ερμηνείες που κάνουμε για αυτά. Η συγκεκριμένη προσέγγιση είναι αποτελεσματική στις αγχώδεις διαταραχές (κρίσεις πανικού, κοινωνικό άγχος, φοβίες, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή κ.ά.), διαταραχές διάθεσης (π.χ. κατάθλιψη, δυσθυμίας), διαταραχές ύπνου, τραύμα, χρόνιος πόνος, πένθος, απώλεια, διαχείριση αλλαγής, θυμού, διεκδικητικότητα, ενίσχυση αυτοεικόνας, διαταραχές ύπνου. Η αποτελεσματικότητα της υποστηρίζεται ερευνητικά από πλήθος μελετών πάνω από τρεις δεκαετίες (Serfaty et al., 2020; von Brachel et al., 2019; Henwood et al., 2015). Η υπεροχή της CBT έναντι άλλων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων στηρίζεται στο ότι είναι αρκετά μελετημένη ερευνητικά λόγω του δομημένου χαρακτήρα της.
Βασικός δείκτης της αποτελεσματικότητας της θεραπείας είναι η δέσμευση, η ειλικρίνεια και η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Η ίδια η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης αποτελεί δείκτη αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Η μία συνάντηση την εβδομάδα δεν μπορεί από μόνη της να επιφέρει την επιθυμητή αλλαγή. Για το λόγο αυτό η(ο) θεραπεύομενη(ος) παίρνει δουλειά για το σπίτι, εφαρμόζει δηλαδή πρακτικά στην καθημερινότητα του ότι έχει συμφωνηθεί στη συνεδρία. Η διάρκεια της συνεδρίας είναι 50 λεπτά. Η συχνότητα των συνεδριών είναι συνήθως μία φορά την εβδομάδα και εφόσον παρατηρείται αποτελεσματικότητα οι συνεδρίες αραιώνουν.
2. Online συνεδρίες
Παρέχονται διαδικτυακές συνεδρίες ψυχοθεραπείας μέσω ασφαλούς σύνδεσης. Πρόσφατες έρευνες έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα των διαδικτυακών συνεδριών λόγω απομακρυσμένης προσβασιμότητας ή λόγω δυσκολίας ανεύρεσης χρόνου. Η βιβλιογραφία υποστηρίζει ότι ανεξάρτητα από το αν οι θεραπευόμενοι(ες) συμμετείχαν σε διαδικτυακό ψυχοθεραπευτικό πρόγραμμα ή σε δια ζώσης ψυχοθεραπεία ή σε συνδυασμό και των δύο, δεν υπήρξαν σημαντικές διαφορές ως προς το αποτέλεσμα της θεραπείας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η καλή σύνδεση στο διαδίκτυο, ένα ήρεμο και ασφαλές περιβάλλον. Η διάρκεια της συνεδρίας είναι 50 λεπτά. Η συστηματικότητα της θεραπείας συμφωνείται στην πρώτη συνεδρία.
3.θεραπεία ζεύγους
Οι σχέσεις δεν είναι στατικές αλλά δυναμικές. Κατά την διάρκεια μίας μακροχρόνιας σχέσης μπορεί να ανακύψουν προβλήματα στο ζευγάρι που εμποδίζουν την ποιότητα και την ευχαρίστηση που αντλούν οι σύντροφοι από τη σχέση. Η θεραπεία ζεύγους απευθύνεται σε ζευγάρια που μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη σχέση τους και επιθυμούν να την βελτιώσουν, να την επαναπροσδιορίσουν ή να οδηγηθούν στον τερματισμό της σχέσης. Τέτοια προβλήματα μπορεί να είναι δυσκολίες στην επικοινωνία, συχνές εντάσεις, δυσκολίες διαχείρισης μετά τον ερχομό ενός παιδιού, μια απιστία, σεξουαλική απομάκρυνση.
Στη θεραπεία ζεύγους, οι σύντροφοι εκπαιδεύονται στο να μάθουν να ακούνε τις συναισθηματικές ανάγκες και επιθυμίες της άλλης πλευράς και να εκφράζουν τις δικές τους προσωπικές ανάγκες. Ο στόχος της θεραπείας διαμορφώνεται από κοινού. Οι συνεδρίες προϋποθέτουν την κοινή παρουσία και των δύο ατόμων. Κατά τη λήψη του ιστορικού μπορεί να γίνουν δύο ατομικές συνεδρίες με τον κάθε σύντροφο ξεχωριστά.
4.Θεραπευτικές ομάδες
Οι ομάδες θεραπείας αποτελούνται από περιορισμένο αριθμό ατόμων. Μπορεί να αφορούν ένα συγκεκριμένο θέμα π.χ. διαχείριση άγχους, αυτοεικόνα, μητρότητα, σχέσεις ή να είναι ομάδες προσωπικής ανάπτυξης και αυτογνωσίας. Οι συναντήσεις γίνονται συνήθως μια φορά την εβδομάδα και η διάρκεια της κάθε συνάντησης είναι 90 λεπτά. Η διάρκεια εξαρτάται από τον λόγο δημιουργίας της ομάδας και συμφωνείται πριν την ένταξη στη θεραπευτική ομάδα.
Η ομαδική ψυχοθεραπεία συστήνεται σε άτομα που δυσκολεύονται στον τομέα των διαπροσωπικών σχέσεων καθώς η θεραπευτική ομάδα αποτελεί το κατάλληλο και ασφαλές περιβάλλον για την εκπαίδευση κοινωνικών δεξιοτήτων. Επίσης, συστήνεται σε άτομα που μπορεί να έχουν ολοκληρώσει έναν θεραπευτικό κύκλο ατομικής ψυχοθεραπείας και θα ήθελαν να ενταχθούν σε ομαδικό πλαίσιο. Συχνότερα απευθύνεται σε άτομα που έχουν δουλέψει ατομικά ψυχοθεραπευτικά και θέλουν να ενταχθούν σε μία θεραπευτική ομάδα ως επόμενο βήμα της προσωπικής τους ανάπτυξης.
Οι ομάδες πραγματοποιούνται διαδικτυακά ή διά ζώσης. Πριν την ένταξη στην ομάδα πραγματοποιείται μία πρώτη συνάντηση με τη ψυχολόγο για να διερευνηθεί η καταλληλότητα ένταξης του ατόμου στην ομάδα και αν μπορεί να επωφεληθεί από την ομαδική θεραπεία. Λόγω της προκαθορισμένης φύσης των συναντήσεων τυχόν απουσία από την ομάδα δεν μπορεί να αναπληρωθεί. Για το λόγο αυτό κρίνεται σκόπιμο το άτομο που εντάσσεται στην ομάδα να καθορίσει το πρόγραμμά του ώστε να είναι διαθέσιμο σε όλη τη διάρκεια της θεραπείας.